BİLGİSAYARA
GİRİŞ NOTLARI. (Temel Bilgisayar Dersi Bilgileri)
Bilgisayar
Nedir?
Bilgisayar, kullanıcıdan aldığı verilerle mantıksal ve
aritmetiksel işlemleri yapan; yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen;
sakladığı bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen elektronik bir makinedir.
Bu işlemleri yaparken veriler girilir, işlenir, depolanabilir(bellek) ve çıkışı alınabilir. Bilgisayar işlem
yaparken çok hızlıdır (1 Saniyede 1 Milyar değişik
toplama yapabilir)
Aritmetik ve Mantıksal İşlemler
·
Aritmetik işlemler : Toplama, çarpma, çıkarma, bölme
·
Mantıksal İşlemler : Karşılaştırma (Küçük veya Büyük), Karar
verme
Giriş, işlem,
bellek ve çıkış aşağıda açıklanmıştır.
Giriş: Kişi tarafından veya bilgisayar tarafından sağlanan
verilerdir. Bu veriler, sayılar, harfler, sözcükler, ses sinyalleri ve
komutlardır. Veriler giriş birimleri tarafından toplanır. Bilgisayarlara veri
girmekte kullanılan araçlardır. Klavye, fare, disket, harddisk, joystick,
tarayıcı (scanner), mikrofon, ekran (dokunmatik), CD, barkod okuyucu ...
İşlem: Veriler insanların amaçları doğrultusunda,
programın yetenekleri ölçüsünde işlem basamaklarından geçer.
Bellek:
Verilerin saklandığı yerdir. Giriş yapılan veriler, işlenen veriler bellekte
saklanır.
RAM
bellek (Random Access Memory- Rastgele Erişimli
Bellek): Görevi, işlemcinin üzerinde işlem yapacağı verileri depolamak ve işlemci istediğinde bu
verileri işlemciye göndermektir. Programların ve verilerin kullanıldıkları
zaman geçici olarak depolandıkları yerdir. Elektrik kesildiğinde ana bellekteki
veriler kaybolur. Birimi günümüzde megabayt (MB)'dır. PC'lerde 8, 16, 32, 64,
128 MB ve katları şeklinde bellekler
kullanılmaktadır.
ROM bellek " Read Only Memory " Sadece okunabilir bellektir. Bu
bellek üretici firma tarafından hazırlanmıştır. Bilgileri okunabilir fakat
üzerinde bir değişiklik yapılamaz. Bu bilgiler makineyi kapatma veya elektrik
kesintisinden etkilenmezler ve silinmezler.
Dış bellek birimleri sabit diskler, disketler, flash
diskler(çıkarılabilir disk), CD'ler.
Çıkış: Bilgisayarda elde ettiğimiz dosyaların, (müzik,
grafik, video, resim) çıkışlarını görmek için kullanılan birimlerdir. İşlenmiş
sonuçların yazılı olarak ekrandan veya diğer çıkış birimlerinden
çıkarılmasıdır. Ekran(monitör), yazıcı, projeksiyon cihazı(yansıtıcı),hoparlör
...
DONANIM
Bilgisayarı oluşturan
fiziksel parçaların tamamına verilen isimdir. Donanımıda kendi arasında iki
farklı grupta incelemek doğru olur. Birinci gruba yani bir PC’nin çalışabilmesi
için gerekli olan parçalara Temel
Birimler adı, diğer gruba ise daha sonradan PC’ye takılabilen ve çeşitli
fonksiyonlar kazandıran parçalara Çevre
Birimleri adı verilebilir.
Donanımları Giriş ve çıkış birimi olarak da sınıflandırabiliriz. Bazı donanımlar hem
giriş hem çıkış için kullanılabilir.Disket sürücü ve monitör hem giriş, hem de
çıkış birimi olarak kullanılır.
Temel Birimler
Anakart; Mainboard olarak da adlandırılır.. Bilgisayarın gövdesi, iskeleti sayılabilecek parçadır. Bütün diğer parçalar anakart üzerine monte
edilir. İşlemci, Bellek gibi temel
parçalar Anakart üzerinde bulunur. Bütün
parçaların birbiri ile haberleşmesini sağlayan yollar ve mimariler de anakart
üzerinde bulunur.
CPU; Central Processing Unit
(Merkezi İşlem Birimi) Bilgisayarın beynidir Bilgisayarın en önemli
parçasıdır. Bilgisayarın çalışma hızını
belirler.. Görevi aritmetik ve
mantıksal işlemleri gerçekleştirmektir Bilgisayarda
yapılan bütün işlemler CPU üzerinde gerçekleşir ve bilgiler gerekli yerlere
dağılır.
Harddisk(C:); Hdd bilgisayarda bulunan
verilerin kalıcı olarak saklandığı yerdir. Bütün bilgilerimiz oyunlarımız
programlarımız işletim sistemimiz harddiskte saklanır. Hdd genelde “C” karakteri ile temsil edilir.
Disket Sürücü(A:)Floppy; Disket Sürücü ve Fdd olarakda adlandırılır. Manyetik disklere
veri kaydedebilen ve bunların içerisindeki verileri okuyabilen aygıtlara
verilen isimlerdir. Bir disketin alabileceği en fazla veri 1,44 MB dir. Disket
sürücü genelde “A” harfi ile temsil
edilir.
Ekran Kartı VGA; Monitöre yansıyacak görüntüleri aktaran ve gerekli
işlemleri yapan bir aygıtdır.
Kasa; PC içerisinde bulunan
parçaları dış etkenlere karşı muhafaza eder ve bu parçalara elektirik
dağılımını gerçekleştirir.
Monitör Ekran; Bilgisayardan
gelen sinyalleri görmemizi sağlayan bir aygıttır. Çalışma mantığı tıpkı
Televizyon gibidir.
Klavye+Mouse; Bilgisayara yapmak
istediklerimizi bildirmek, komutlar vermek için kullandığımız aygıtlardır.
Çevre Birimleri
Yazıcı; Printer olarakda geçen bu
aygıt bilgisayarda hazırladığımız evrakları kağıt üzerine çıkartmak için
kullanılır.
Tarayıcı; Scanner kağıt üzerindeki
bir yazıyı bir resmi bilgisayar ortamına aktamak için kullanılırlar.
Çizici; Plotter mimari çizimlerde
ve folyo kesimlerinde kullanılan bir aygıttır.
Işıklı kalem (light pen):
Çizgisel (bar)
kodları okumada, şekil çizme ve elyazısı yazmada kullanılır.
Grafik
masası:
Özel bir kalem kullanarak ekranda yazı ve şekillerin gözükmesini sağlayan küçük
kare biçiminde masa
Dokunma
ekranları (touch screen):Ekranda
gözüken komut üzerine parmak ile dokunduğunda o komutun çalışmasını sağlayan
ekran tipidir.
Joystick: Genellikle oyun oynamak için kullanılır.
Üzerinde bulunan tuşlarla çalıştırılarak bilgisayara komut verilmesi sağlanır.
Tarayıcı
(Scanner)Resim,
grafik ve önceden yazılmış yazıları bilgisayar ortamına aktarmakta kullanılır.
300x600 dpi, 600x600 dpi, 600x1200 dpi, 600x2400 dpi ...
Optik karekter okuma (Optic Character Reader-OCR)
CD-ROM
sürücü
(Compact Disk-Read Only Memory )Son yıllarda yaygın olarak kullanılmaya
başlanan veri depolama birimidir. 650 MB,700 MB
ve 900 MB
CD-ROM'lara bir defa yazılabilir, CD-RW olanlar
birden fazla yazıp silinebilir. CD-ROM sürücü ile yazılmaz, CD-RW yazıcılarla
yazılabilir.
HardDisk C: ve
D: ise, CD-ROM sürücü E: ile belirtilir.
Modem: Telefon hatları aracılığıyla
birbirine uzak yerlerde bulunan bilgisayarlar arasında iletişim sağlayan çevre
birimidir. Fax olarak da kullanılabilir.
Ethernet : Aynı ortamda veya belirli mesalerde bulunan birden
fazla bilgisayarın ağ ortamında haberleşmesini sağlar.
YAZILIM(Software)
Bilgisayarı
kullanabilmemiz ve istediğimiz işlemleri yapabilmemiz için geliştirilen programlara
verilen isimdir. Yazılımda kendi arasında İşletim
Sistemleri ve Uygulamalar olarak
iki farklı grupta inceleyebiliriz.
İşletim
Sistemleri
Kullanıcı ile bilgisayar arasıdaki iletişimi sağlar. Bütün donanım birimlerini yöneten ve kullanıcının hizmetine sunan temel
programdır.En çok kullanılan Windows işletim sistemidir. Diğer işletim
sistemleri; DOS (Disk Operating System),
Linux, OS/2, Mac OS Görevleri;
-PC donanımını kullanıcının kullanabilmesini sağlar, (monitör,
fare,klavye,yazıcı,..
-Uygulamaları kullanmamızı sağlar. (word,excel...
-Dosya Yönetimini sağlar. Dosyaları istediğimiz
şekilde adlandırmamızı, gruplamamızı,
Uygulamalar
Belirli
işleri yapabilmesi amacı ile hazırlanan, çalışmak için bir işletim sistemine
ihtiyaç duyan programlardır. Örneğin; Office
programları(Word,Excel,Powerpoint),fotoğraf-reklam-grafik programları(Corel
Draw), Ticari programlar(netsis,logo), mimar ve mühendisler için tasarım
programları(AutoCAD),programlama dilleri(pascal,java,c++) gibi.
BİLGİSAYARDAKİ
DOSYALAR
Dosya: Saklanan
verilerin veya programların ismi. Dosya adı
genellikle iki bölümden oluşur. Birinci bölümde dosyanın adı, ikinci bölümde
dosyanın uzantısı yazılır. İki bölüm bir nokta ile birbirinden ayrılır
(dosyaadı.dosyauzantısı) Örneğin: kitap1.xls Uzantılar sayesinde o dosyanın hangi
programla hazırlandığını ve hangi programlarla açılabileceğini anlayabiliriz.
Dosya adı 255
karakter uzunluğunda olur. Dosya uzantısı ise genelde 3 karakter olur. 1,2,4 harfli dosya uzantıları da vardır. (.c, .db, .html
gibi.)Aşağıda bazı dosya uzantıları gösterilmiştir. (Çok kullanılanlar siyah
olarak yazılmıştır)
